De digitale nalatenschap: van stoffelijke zaak naar digitale stroom (WPNR 2025/7488)

31-01-2025 | Categorie: Literatuur

Stel dat een erfgenaam (of de boedelafwikkelaar) in een nalatenschap muziek-cd’s, computerspellen en softwaredragers aantreft. Het kan de moeite waard zijn om eens goed te grasduinen naar een exemplaar met enige vermogenswaarde. Digitale inhoud is dan op een lijn te stellen met postzegels en Pokémonkaarten. Software op een drager zou als gebruiksvoorwerp een zekere waarde kunnen vertegenwoordigen, maar hoog zal deze waarschijnlijk niet zijn. Dit zou anders kunnen zijn als de erflater zeer specialistische softwaredragers voor zakelijk gebruik nalaat. Tegenwoordig wordt digitale inhoud echter voornamelijk als download of als stream aan de man gebracht. In dit artikel staat de vraag centraal welke betekenis digitale inhoud kan hebben in een nalatenschap. Uit de uitgebreide analyse blijkt dat een onderscheid moet worden gemaakt naar de wijze waarop de digitale inhoud in het verkeer wordt gebracht en de manier waarop met digitale inhoud in het auteursrecht wordt omgegaan.
Als de digitale inhoud op een drager is aangeleverd, dan kunnen de exemplaren worden doorverkocht. De vermogensrechtelijke positie van de opvolger onder algemene titel is hier nagenoeg gelijk aan die van de verkrijger van niet-digitale stoffelijke exemplaren van auteursrechtelijk beschermde werken. Als de digitale inhoud is gedownload, dan mag de opvolger onder algemene titel het informatieproduct gebruiken zoals de erflater dat ook deed. Hier geldt de saisineregel in beginsel onverkort. Uit de voorwaarden zou kunnen voortvloeien dat geen medewerking zal worden verleend aan het bij vererving over laten gaan van een account waaraan de digitale inhoud is vastgeklonken, maar dat komt maar weinig voor. In de praktijk wordt wel het (verder) verhandelen van digitale inhoud (inclusief legateren) zoveel mogelijk uitgesloten, behalve als deze toch al vrij verkrijgbaar is in het public domain.
De ontwikkeling is dat digitale inhoud steeds minder op een drager of als download wordt verschaft en meer en meer via een streamingdienst. Bij een abonnement voor de toegang tot een account waarin geen zelfstandige kopieën kunnen worden geplaatst, biedt de digitale inhoud waartoe men toegang heeft alleen vluchtige verstrooiing die niets aan de nalatenschap toevoegt. De boedelafwikkelaar moet er vooral voor zorgen dat de abonnementen voor de toegang tot de digitale inhoud zo spoedig mogelijk eindigen. Daarbij moet wel worden gecontroleerd of geen verhandelbare virtuele items verloren gaan. Voor zover digitale inhoud wel enige vermogenswaarde vertegenwoordigt, zal deze vaak laag zijn. Het is de verantwoordelijkheid van de erflater om te communiceren of zich er wel degelijk een set unieke ruilkaarten uit een spel, een zeldzame uitgave van een cd of een kostbare, verhandelbare licentie voor specialistische software in de nalatenschap bevindt.

Wanneer u een abonnement heeft op SDU Opmaat, dan kunt u middels de link het complete artikel raadplegen: artikel WPNR 2025/7488.