Een voorwaardelijk geschonken notarieel perpetuum mobile (FBN 2023/14)

01-04-2023 | Categorie: Literatuur

De auteur gaat in dit artikel in op de voor de notariële praktijk belangrijke kwestie van de fiscale gevolgen van ‘de repeterende schenking’ waarover de Hoge Raad op 16 december 2022 voor de burger in fiscaal gunstige zin geoordeeld heeft. Er werden door een notaris op één dag vijf afzonderlijke notariële akten van schenkingen verleden van ouders aan kind, zij het dat de rechtshandelingen plaatsvonden onder opschortende voorwaarde. Het betrof renteloze(!) papieren schenkingen van € 10.000. Dit bedrag zou door contantmaking mogelijk als afzonderlijke schenking van jaar tot jaar binnen de schenkingsvrijstelling kunnen vallen. De gedachte zal ongetwijfeld dan ook zijn geweest dat deze papieren schulden meer dan 180 dagen voor het overlijden afgelost zouden worden, want anders zou er sprake zijn van een fictief legaat. De fiscus zag de reeks van schenkingen echter als de schenking van een stamrecht, zodat de contante waarde van de optelsom van de schenkingen in één jaar in aanmerking zou moeten worden genomen met alle fiscale gevolgen van dien.
De A-G stelde als eenvoudig hebbedingetje het modelletje van de repeterende schenking in zijn conclusie ter beschikking. Zo ook de betreffende bijbehorende fiscale berekeningen. De A-G was overigens voorafgaand aan het arrest van mening dat het niet van belang is of men de afzonderlijke schenkingen in één akte opneemt of vormgeeft als afzonderlijke schenkingen in losse akten. En zo flauw om wel onderscheid te maken zal de huidige bomen sparende inspecteur gelukkig ook niet zijn. Ook of een herroepingsrecht in de overeenkomst is opgenomen is overigens voor de A-G niet van belang.
De doe-het-zelvers schonken eerst onderhands en gingen dan op een later moment naar de notaris om het hele schenkingspakketje in één akte notarieel te bekrachtigen. Dit notariële geitenpaadje is nu niet meer nodig. Hoe zal het onderhavige schenkingsnieuwtje in de notariële praktijk opgepakt worden? Wordt het een nieuw notarieel perpetuum mobile? Repeteren, repeteren en nog eens repeteren? Alle cadeautjes in een keer uitpakken is sowieso ook niet gezellig. En wat te denken van die nieuwe toekomstige partner? Een andere vraag is uiteraard in hoeverre wijzigingen in de sfeer van ‘box 3 inkomstenbelasting’ het schenken op papier juist af zullen doen nemen.

Wanneer u een abonnement heeft op SDU Opmaat, dan kunt u middels de link het complete artikel raadplegen: artikel FBN 2023/14.