Mogelijkheden en onmogelijkheden in een samenlevingscontract (Vp-Bulletin 2022/7)

01-09-2022 | Categorie: Literatuur

Het (ongehuwd) samenwonen is in opmars. Het aantal samenwonende stellen nam al decennia toe, maar deze groei lijkt de laatste jaren in een stroomversnelling te komen. Een mogelijke verklaring is de trend om een periode van samenwonen niet meer te zien als opstapje naar het huwelijk. Steeds meer kiezen mensen ervoor om levenslang te blijven samenwonen. Daarmee kiezen ze voor een levensvorm die als zodanig geen wettelijke regeling kent. Op het uitvoerende vlak is de wetgever wel steeds meer rekening gaan houden met het verschijnsel, maar een wettelijke basis is er niet. De praktijk is inmiddels zover voortgeschreden dat het ook wel heel lastig is geworden voor de wetgever om nog een regeling te ontwerpen die voor een groot aantal mensen zal ingrijpen op gegroeide verhoudingen.
In de tweede helft van de 20e eeuw werd door notarissen in samenwerking met enkele universiteiten het samenlevingscontract ontwikkeld. Een substantieel aantal samenwonende stellen laat nog altijd geen samenlevingscontract opstellen. De keuze om niet te trouwen hangt voor een aantal mensen samen met de wens om hun privéleven zo weinig mogelijk te formaliseren. Het opstellen van een contract past daar uiteraard niet bij. Wel of geen samenlevingscontract is een vrije keuze. Maar is het altijd een bewuste keuze? In dit artikel worden handvatten aangereikt om het een bewuste keuze te laten zijn.
Een samenlevingscontract is maatwerk. Gezien de trend dat mensen minder trouwen en dus langer blijven samenwonen, zal een samenlevingscontract gemiddeld een langere levensduur hebben dan vroeger. Daardoor wordt de kans groter dat de inhoud van een samenlevingscontract na verloop van tijd niet meer aansluit bij de veranderde omstandigheden. Meer dan voorheen heeft ook een samenlevingscontract onderhoud nodig. Net als bij testamenten en huwelijkse voorwaarden ligt hier werk voor de adviseur om cliënten daarop te attenderen.

Wanneer u een abonnement heeft op Vp-Bulletin via Kluwer Navigator, dan kunt u middels de link het complete artikel raadplegen: artikel Vp-Bulletin 2022/7.