De transformatie van het rechtskarakter van de last in het erfrecht (WPNR 2022/7387)

24-10-2022 | Categorie: Literatuur

Een erflater kan bij de benoeming van een erfgenaam dan wel de toekenning van een vordering aan een (sub)legataris een lastverplichting aan de betreffende verkrijger opleggen. Ook aan een versterferfgenaam kan de erflater een last opleggen. De erflater die een lastverplichting aan een erfgenaam of legataris oplegt, verricht weliswaar niet een rechtshandeling onder een voorwaarde maar het effect van een rechtshandeling onder een last is wel dat de verkrijger een recht onder ontbindende voorwaarde verkrijgt. Treedt door de dood van de erflater het rechtsgevolg van die uiterste wilsbeschikking in werking, dan verkrijgt de lastplichtige een voorwaardelijk recht. De lastplichtige verkrijgt een recht waarvan de werking afhankelijk is van een wettelijke ontbindende voorwaarde: te weten de rechterlijke vervallenverklaring wegens niet uitvoering van de lastverplichting. Onder het oude recht verkreeg de lastplichtige erfgenaam of een legataris een onvoorwaardelijk recht, welk recht met terugwerkende kracht door de rechterlijke vervallenverklaring van de betreffende uiterste wilsbeschikking verviel.
In dit artikel wordt geschetst dat de opname van een last in een uiterste wil neer komt op een ontbindende voorwaarde van geheel eigen aard. De techniek van het verval door de rechterlijke vervallenverklaring heeft plaats gemaakt voor de techniek van de vervulling van de ontbindende voorwaarde. Sinds de inwerkingtreding van het huidige erfrecht in 2003 is het rechtskarakter van de erfrechtelijke last getransformeerd: geen last meer in de zin van modus maar een last in de zin van een condicio.
Eerst geeft de auteur een korte en algemene beschouwing hoe een partij door de opname van een tijdsbepaling, voorwaarde en last zelf de werking van het rechtsgevolg kan beperken. Vervolgens zet de auteur uiteen waarom de wetgever het rechtskarakter van de last heeft veranderd. Niet langer wordt een onvoorwaardelijk recht door de lastplichtige verkregen maar een voorwaardelijke recht: een recht waarvan de werking afhankelijk is van een wettelijke ontbindende voorwaarde.

Wanneer u een abonnement heeft op SDU Opmaat, dan kunt u middels de link het complete artikel raadplegen: artikel WPNR 2022/7387.