Rekening en verantwoording in het levenstestament, verplicht of niet? (VFP 2022/83)

24-07-2022 | Categorie: Literatuur

Steeds meer mensen hebben een levenstestament. Daardoor zijn er ook steeds meer mensen die op basis van een levenstestament als gevolmachtigde van een ander kunnen handelen. Het levenstestament is ontstaan uit de wens om zelf een vertegenwoordiger te kunnen aanwijzen voor het geval van wilsonbekwaamheid. In de wet is weliswaar een regeling omtrent meerderjarigenbewind, curatele en mentorschap opgenomen, maar de bewindvoerder/curator/mentor wordt door de rechter benoemd. In het levenstestament kan de levenstestateur zelf een vertegenwoordiger aanwijzen en is hij dus niet afhankelijk van de rechter. Daarnaast kan de levenstestateur zelf bepalen wanneer het levenstestament in werking moet treden. Als bijkomend voordeel wordt gezien dat de vertegenwoordiger op basis van een levenstestament geen rekening en verantwoording hoeft af te leggen aan de rechter en geen toestemming nodig heeft van de rechter voor specifieke handelingen.
In een levenstestament verleent de levenstestateur een volmacht aan een ander om zijn belangen te behartigen voor het geval hij dat zelf niet meer zou kunnen. De volmacht geldt voor alle handelingen die de levenstestateur ook zelf zou kunnen verrichten, waaronder ook de eigen woning verkopen en het doen van schenkingen.
In dit artikel bespreken de auteurs de rekening en verantwoordingsplicht van de gevolmachtigde. Eerst zullen zij ingaan op de regelingen die een levenstestateur zelf kan opnemen in zijn levenstestament. Daarna zullen zij een aantal uitspraken bespreken die betrekking hebben op de rekening en verantwoordingsplicht. Een levenstestateur kan in zijn levenstestament bepalingen opnemen ten aanzien van de rekening en verantwoordingsplicht of eventueel een externe toezichthouder aanwijzen. Doet hij dat niet, dan heeft hij of hebben zijn erfgenamen niet altijd het recht om rekening en verantwoording van de gevolmachtigde te vragen. Om onzekerheid en onduidelijkheid te voorkomen adviseren de auteurs dan ook om in een levenstestament altijd een regeling omtrent rekening en verantwoording op te nemen. In de meeste gevallen is het raadzaam om zowel jegens de volmachtgever als jegens de erfgenamen een rekening en verantwoordingplicht op te nemen.

Wanneer u een abonnement heeft op VFP via Kluwer Navigator, dan kunt u middels de link het complete artikel raadplegen: artikel VFP 2022/83.