Over tweetrapsbepalingen en het doen van afstand door de bezwaarde (KWEP 2021/2)

30-04-2021 | Categorie: Literatuur

In de estate planningspraktijk wordt met enige regelmaat gebruik gemaakt van de zogenoemde tweetrapsschenking of -making (ook wel schenking of making over de hand of fideicommis genoemd). Dat doet vermoeden dat de juridische en fiscale gevolgen van deze rechtsfiguur voldoende duidelijk zijn. Helaas is dat lang niet altijd het geval. In dit artikel staat de bedoelde figuur daarom centraal. Daarbij gaat de auteur onder meer in op de verschillende visies in de literatuur ten aanzien van de gevolgen van het doen van afstand door de bezwaarde.
Met Vegter is de auteur van oordeel dat het begrip afstand zeer strikt moet worden uitgelegd en voor een verruiming enkel plaats is in het misbruikartikel art. 31 SW. In andere situaties is naar haar mening slechts de klassieke afstanddoening door een bezwaarde bedoeld. Wanneer door de insteller aan de bezwaarde een bevoegdheid is gegeven om onvoorwaardelijk te mogen schenken dan wel onvoorwaardelijk te mogen testeren en de bezwaarde hier gebruik van maakt, dan zal het tweetrapsverband eindigen en daarmee het recht onder opschortende voorwaarde van de verwachter niet langer bestaan. Van vermogen verkregen onder een in art. 21 lid 2 SW bedoelde voorwaarde door de verwachter, is niet langer sprake. In geval van een schenking ten gunste van de verwanten van de verwachter als bedoeld in art. 31 SW, geldt echter deze fictiebepaling. Het zou wel heel merkwaardig zijn als de fiscale wetgever bedoeld heeft met de besproken bepalingen een niet (langer) bestaande rechtsfiguur toch in de heffing te betrekken. Wanneer dat wel de bedoeling zou zijn geweest dan heeft de auteur er geen twijfel over dat de wetgever dat met steviger en duidelijker fictiebepalingen zou hebben opgelost.

Wanneer u een abonnement heeft op KWEP via Kluwer Navigator, dan kunt u middels de link het complete artikel raadplegen: artikel KWEP 2021/2.