Uiterste wilsbeschikkingen en giften ten voordele van BIG-personen (KWEP 2020/29)

24-12-2020 | Categorie: Literatuur

Art. 4:59 lid 1 BW geeft een regeling ten aanzien van het bij uiterste wil beschikken ten voordele van geestelijk verzorgers en beroepsbeoefenaren op het gebied van de individuele gezondheidszorg (BIG-personen). BIG-personen mogen geen voordeel trekken uit een uiterste wilsbeschikking van iemand aan wie zij bijstand hebben verleend, indien deze uiterste wilsbeschikking is gemaakt tijdens de ziekte waaraan deze persoon is overleden. Daarnaast hebben BIG-personen hun eigen beroeps- en gedragsregels. Voor dit artikel heeft de auteur onderzoek gedaan naar deze beroeps- en gedragsregels. Centraal staat de vraag in hoeverre de beroeps- en gedragsregels van BIG-personen eraan in de weg staan dat zij een uiterste wilsbeschikking of een gift van een patiënt aanvaarden. Gelet op de verstrekkende sancties die het aanvaarden van een uiterste wilsbeschikking of gift voor een BIG-persoon kan hebben, is het wenselijk dat een betrokken adviseur kennisneemt van deze materie.
BIG-personen dienen zich te conformeren aan hun beroeps- en gedragsregels. Deze beroeps- en gedragsregels beogen te voorkomen dat een BIG-persoon zich laat leiden door financiële motieven. Deze beroeps- en gedragsregels zouden naar de mening van de auteur beter op art. 4:59 lid 1 BW en art. 7:178 lid 1 BW afgestemd kunnen worden dan nu het geval is. Zo komen de voorwaarden die in laatstgenoemde bepalingen worden gesteld niet of in beperkte mate terug in de besproken beroeps- en gedragsregels. De uitzondering van art. 4:60 sub a BW (een legaat strekkende tot vergelding van bewezen diensten) komt in de behandelde beroeps- en gedragsregels eveneens niet terug, maar het aanvaarden van een proportionele schenking wordt over het algemeen toegestaan. Dit is opvallend, omdat de literatuur verdeeld is over het antwoord op de vraag of art. 4:60 BW van overeenkomstige toepassing is op art. 7:178 BW en de tekst van art. 7:178 lid 1 BW duidelijk is. Voor deze bepaling is de omvang van een schenking (proportioneel/buitenproportioneel) irrelevant. Afstemming van de behandelde beroeps- en gedragsregels op art. 4:59 lid 1 BW en art. 7:178 lid 1 BW is in het belang van BIG-personen. Uit rechtspraak blijkt immers dat overtreding van beroeps- en gedragsregels een BIG-persoon op ontbinding van zijn arbeidsovereenkomst kan komen te staan en/of schorsing of doorhaling van de inschrijving in het BIG-register. Bovendien komt de beoogde afstemming de rechtszekerheid ten goede. Verder behoort het naar de mening van auteur tot de taak van een notaris dan wel een ander betrokken adviseur om een testateur respectievelijk schenker te wijzen op de mogelijkheid dat een uiterste wilsbeschikking respectievelijk schenking ten voordele van een BIG-persoon kan worden vernietigd en dat de beroeps- en gedragsregels van een BIG-persoon eraan in de weg staan dat hij een uiterste wilsbeschikking respectievelijk schenking van een cliënt aanvaardt. In een later stadium, bij de afwikkeling van een nalatenschap, dient een notaris dan wel een ander betrokken adviseur een BIG-persoon op de verstrekkende gevolgen te wijzen die het aanvaarden van een uiterste wilsbeschikking voor hem kan hebben. Complicerende factor hierbij is dat een notaris dan wel andere adviseur niet per definitie bij de afwikkeling van een nalatenschap betrokken is.

Wanneer u een abonnement heeft op KWEP via Kluwer Navigator, dan kunt u middels de link het complete artikel raadplegen: artikel KWEP 2020/29.