Een reeks schenkingen onder opschortende voorwaarde geen periodieke uitkering (Estate Planner Digitaal 2020/9)

16-10-2020 | Categorie: Literatuur

Waarom vormt een reeks van vijf schenkingen geen belaste periodieke schenking? In dit artikel beschrijft de auteur de feiten die ten grondslag liggen aan deze rechtbankuitspraak, het theoretische kader, de overwegingen van de rechtbank, gevolgd door haar analyse. Daarnaast zal zij stilstaan bij het belang van de uitspraak voor de praktijk.
In de rechtbankcasus schenken ouders aan hun zoon vijfmaal € 10.000. De schenkingen worden elk vormgegeven door middel van een separate notariële akte, die allemaal in 2013 worden gepasseerd. Vier van de vijf schenkingen bevatten een opschortende voorwaarde inhoudende dat de ouders in leven moeten zijn op 1 januari 2014 respectievelijk 1 januari 2015, 1 januari 2016 en 1 januari 2017.
Het ruime begrip periodieke uitkering in art. 18 SW kan tot gevolg hebben dat afzonderlijke schenkingen toch in samenhang bezien moeten worden. Civielrechtelijk komt een de schenking tot stand na aanbod en aanvaarding van de schenking. In de Successiewet wordt echter sinds 1 januari 2010 in art. 1 lid 9 SW bepaald: “Een gift onder opschortende voorwaarde wordt voor de toepassing van deze wet geacht tot stand te komen op het moment dat de voorwaarde wordt vervuld.” Door de wetswijziging is bereikt dat het moment van het in vervulling treden van de voorwaarde beslissend is voor het constateren van de fiscale schenking. Pas bij de daadwerkelijke vermogensvermeerdering bij de begiftigde is sprake van het belastbare feit.
De vraag die door de rechtbank moet worden beantwoord is of de vijf schenkingen van de casus zodanig samenhangen dat ze moeten worden gezien als een periodieke uitkering in de zin van art. 18 lid 2 SW. Een schenking van een periodieke uitkering heeft naar het oordeel van de rechtbank als kenmerk dat in één rechtshandeling een periodieke uitkering wordt geschonken waarbij het totaal aan uit te keren termijnen afhankelijk is van een onzekere gebeurtenis. In dit geval is daarvan geen sprake omdat vijf afzonderlijke rechtshandelingen tot stand zijn gekomen. Voor de Successiewet maakt de civielrechtelijke inkleding dus verschil.
Als de uitspraak van Rechtbank Zeeland-West-Brabant in stand blijft, biedt dit dus de flexibiliteit om afhankelijk van de wensen van partijen fiscaal te kiezen voor een periodieke uitkering dan wel voor afzonderlijke schenkingen. Welke keuze uiteindelijk (fiscaal) het meest aantrekkelijk is, hangt af van de omvang van de schenking en de leeftijd(en) van de schenker(s).

Het online vakblad Estate Planner Digitaal verschijnt zes maal per jaar en bevat artikelen over actuele onderwerpen op het gebied van estate planning.