Het vermogen van ANBI’s: over fiscale oases en falend toezicht (FTV 2020/15)

09-07-2020 | Categorie: Literatuur

Naar aanleiding van een onderzoek is begin dit jaar discussie in de media en in de Tweede Kamer ontstaan over het functioneren van het bestaande toezicht op ANBI’s. Hierbij zijn onder meer vragen gerezen over de wijze waarop de Belastingdienst ANBI’s controleert op naleving van de aan hen gestelde voorwaarden. In deze bijdrage staat de vraag centraal of het bestaande wettelijke instrumentarium in voldoende mate geschikt is om toezicht op het vermogen van (voormalige) ANBI’s uit te oefenen. In dit artikel worden verschillende alternatieven besproken die kunnen leiden tot een verbetering van het toezicht en een doelmatige besteding van het (voormalige) ANBI-vermogen.
Omdat het vermogen van ANBI’s belastingvrij kan renderen, dient er scherp op te worden toegezien dat dit vermogen in het algemeen nut wordt aangewend. De recente maatschappelijke aandacht toont aan dat hier ruimte ligt voor verbetering. Om de verleende fiscale faciliteiten te compenseren, dient volgens de auteur bij verlies van de ANBI-status een ‘strafheffing’ te worden ingevoerd voor instellingen die te kwader trouw zijn. Deze strafheffing is verschuldigd over de vermogensgroei die heeft plaatsgevonden in de periode dat de instelling als ANBI was aangemerkt. Om te voorkomen dat fiscale oases ontstaan, dient de beperkte belastingplicht van stichtingen en verenigingen vervangen te worden door een onbeperkte belastingplicht. Een onbeperkte belastingplicht sluit naar de mening van de auteur beter aan bij het neutraliteitsbeginsel en de complementaire functie van de vennootschapsbelasting. Stichtingen en verenigingen zullen hierdoor minder snel worden gebruikt vanuit fiscale overwegingen. Tevens kan de Belastingdienst beter toezicht uitoefenen op het vermogen en de inkomsten van (ex-)ANBI’s.

Wanneer u een abonnement heeft op SDU Opmaat, dan kunt u middels de link het complete artikel raadplegen: artikel FTV 2020/15.