Op grondslag van nietige overeenkomst tot wijziging huwelijkse voorwaarden kan geen schenking worden aangenomen (NTFR 2019/2972)

20-12-2019 | Categorie: Literatuur

Belanghebbende is in 1979 op huwelijkse voorwaarden gehuwd met haar echtgenoot. Het ging om een ‘koude uitsluiting’ en de instelling van een wettelijk deelgenootschap ex art. 1:132 BW (oud). Belanghebbende en haar echtgenoot hebben in 2009 een schriftelijke overeenkomst gesloten. Hierin erkent de echtgenoot de helft van de woning en € 10.000.000 aan overgespaarde inkomsten verschuldigd te zijn aan belanghebbende. In verband hiermee heeft de inspecteur aan belanghebbende een aanslag in de schenkbelasting opgelegd naar een belaste verkrijging in 2010 van € 9.998.000. In een civiele procedure is beslist dat voormelde overeenkomst nietig is. De Hoge Raad stelt voorop dat hier sprake is van een schenking in 2010 als bedoeld in art. 1 lid 1 sub 2° en lid 7 SW, indien belanghebbende in dat jaar jegens de echtgenoot aanspraak heeft gekregen op de door de inspecteur aan de aanslag ten grondslag gelegde prestatie of een gedeelte daarvan. In cassatie wordt door belanghebbende terecht betoogd dat op de grondslag van een nietige overeenkomst geen schenking kan worden aangenomen.
Belanghebbende in bovenstaande zaak heeft met haar echtgenoot tijdens het huwelijk een overeenkomst gesloten waarmee feitelijk een wijziging van de tussen hen bestaande huwelijkse voorwaarden tot stand wordt gebracht. In een civiele procedure is komen vast te staan dat die overeenkomst nietig is vanwege het feit dat de overeenkomst niet in een notariële akte is vastgelegd. Dit is wel een vormvereiste voor de wijziging van huwelijkse voorwaarden. Nu de tussen de echtelieden aangegane overeenkomst nietig is, kan tussen hen ook geen vordering/schuldverhouding zijn ontstaan. Van een schenking is daarom geen sprake. Een schenking kan nog wel worden geconstateerd indien uitvoering wordt gegeven aan een nietige schenking. Daarvoor is echter wel noodzakelijk dat daadwerkelijk vermogen wordt overgeheveld.

Wanneer u een abonnement heeft op SDU Opmaat, dan kunt u middels de link het complete artikel raadplegen: artikel NTFR 2019/2972.