De vereffening: het faillissement van de nalatenschap? (WPNR 2019/7235)

19-04-2019 | Categorie: Literatuur

De vereffening van een nalatenschap heeft veel raakvlakken en vertoont sterke gelijkenis met het faillissement. Een aantal bepalingen uit de Faillissementswet (Fw) is hierop van overeenkomstige toepassing via schakelbepalingen (zie art. 4:217, 4:218 lid 5 en 4:223 BW). Dit geldt niet voor bepalingen betreffende, bijvoorbeeld, de wederkerige overeenkomst (art. 37 e.v. Fw), de faillissementspauliana (art. 42 e.v. Fw), de bevoegdheid van de curator om plaatsen te betreden (art. 93a Fw) of post te openen (art. 99 Fw). De regeling omtrent de vereffening (afd. 4.6.3 BW) biedt geen alternatief, waardoor op deze punten leemten ontstaan. Zijn de genoemde bepalingen uit de Faillissementswet, ondanks het ontbreken van een schakelbepaling, van overeenkomstige toepassing op de vereffening van een nalatenschap of zijn deze uitsluitend van overeenkomstige toepassing indien de wetgever dit uitdrukkelijk heeft bepaald? In deze bijdrage verschuift de auteur de focus van overeenkomstige toepassing in concreto naar de toepassing van de Faillissementswet in abstracto op de vereffening van een nalatenschap. Als de Faillissementswet in beginsel in zijn geheel van toepassing is, tenzij afd. 4.6.3 BW een nadere regel geeft, dan doen de bovengenoemde leemten zich niet meer voor. De Faillissementswet vult die dan automatisch op. Om hierop een antwoord te vinden bespreekt de auteur de gronden om de vereffening van een nalatenschap te openen. Vervolgens maakt hij een uitstap naar het Duitse recht, dat de figuur van de failliete nalatenschap (Nachlassinsolvenzverfahren) kent, waarop in beginsel de hele Faillissementswet van toepassing is. Hij onderzoekt welke plaats deze figuur in het Duitse recht inneemt om vervolgens de vraag te beantwoorden of de vereffening van een nalatenschap een soortgelijke plaats inneemt in het Nederlandse recht. Door op deze manier de plaats van de vereffening te bepalen, en daarmee ook het karakter, kan de auteur een antwoord geven op de centrale vraag: staat het ontbreken van een schakelbepaling aan overeenkomstige toepassing van de gehele Faillissementswet op de vereffening van een nalatenschap in de weg?

Wanneer u een abonnement heeft op SDU Opmaat, dan kunt u middels onderstaande link het complete artikel raadplegen: artikel WPNR 2019/7235.