Verwerpen of (beneficiair) aanvaarden van de nalatenschap (VFP 2019/32)

23-04-2019 | Categorie: Literatuur

Als een nalatenschap openvalt, heeft een erfgenaam de keuze deze te aanvaarden of te verwerpen (art. 4:190 lid 1 BW). Deze keuze hoeft niet voor alle erfgenamen identiek te zijn. Een erfgenaam kan de nalatenschap verwerpen en vervolgens wel een legaat aanvaarden en vice versa. Aanvaardt een erfgenaam de nalatenschap zuiver, dan is hij aansprakelijk voor de schulden van de nalatenschap. Zolang niet alle erfgenamen een keuze hebben gemaakt, kan de kantonrechter worden verzocht maatregelen voor te schrijven die tot behoud van de goederen nodig worden geacht.
De auteur behandelt in zijn artikel de keuzes die een erfgenaam heeft ten aanzien van het wel of niet aanvaarden van een nalatenschap en in welke gevallen een nalatenschap alsnog beneficiair aanvaard kan worden. In bepaalde situaties wordt van rechtswege beneficiair aanvaard. De auteur bespreekt vervolgens de gevolgen van plaatsvervulling en aanwas door verwerping, de gevolgen van zuivere aanvaarding en van beneficiaire aanvaarding van een nalatenschap. Ook de fiscale gevolgen voor de erfbelasting komen aanbod. Verwerpt een erfgenaam of legataris, dan is hierdoor niet minder erfbelasting verschuldigd (art. 30 SW). Na verwerping moeten namelijk twee berekeningen worden gemaakt en is het hoogste bedrag verschuldigd door de uiteindelijke verkrijgers. In afwijking van de civielrechtelijk saisine-bepaling is een erfgenaam niet verder aansprakelijk voor navorderings- en naheffingsaanslagen van de erflater die na zijn overlijden zijn opgelegd, dan hetgeen de erfgenaam uit de nalatenschap heeft verkregen als erfdeel en legaten (art. 48 IW 1990). Sinds kort is deze aansprakelijkheid uitgebreid met schenkingen die de erflater 180 dagen vóór zijn overlijden heeft gedaan en die als fictieve erfrechtelijke verkrijging worden aangemerkt op grond van art. 12 SW (art. XII onder D Overige fiscale maatregelen 2019). Deze maatregel is met terugwerkende kracht in werking getreden met ingang van 18 september 2018, 15.15 uur (art. XIX Overige fiscale maatregelen 2019). Begiftigden die eveneens erfgenaam zijn en niet op de hoogte waren van de nog na te vorderen belastingschulden van de erflater, kunnen dus nog vele jaren later door deze nieuwe aansprakelijkheidsbepaling getroffen worden.

Wanneer u een abonnement heeft op VFP via Kluwer Navigator, dan kunt u middels onderstaande link het complete artikel raadplegen: artikel VFP 2019/32.