De erfovereenkomst in Nederland (FTV 2019/1)

15-03-2019 | Categorie: Literatuur

In Nederland bestaat niet de mogelijkheid om een overeenkomst te sluiten, die ertoe strekt om een persoon te belemmeren in zijn vrijheid om erfrechtelijke bevoegdheden uit te oefenen of waarin wordt beschikt over het geheel of een evenredig deel van een nog niet opengevallen nalatenschap. In diverse andere landen kunnen dergelijke erfovereenkomsten wel worden gesloten. De auteur bespreekt de situatie in Duitsland, Turkije en België en signaleert dat de erfovereenkomst via het internationaal privaatrecht ook in Nederland kan worden geïmporteerd.
In Nederland is iedere rechtshandeling nietig die de strekking heeft een persoon te belemmeren in zijn vrijheid om erfrechtelijke bevoegdheden uit te oefenen, dan wel strekt tot beschikking over een nog niet opengevallen nalatenschap in zijn geheel of een evenredig deel daarvan (art. 4:4 BW). Dit betekent dat het in Nederland in beginsel niet mogelijk is om een erfovereenkomst te sluiten waarin bijvoorbeeld een aspirant-erflater met zijn buurman overeenkomt dat hij enig erfgenaam wordt. Door dit verbod op de erfovereenkomst loopt de Nederlandse burger veel mogelijkheden mis. Een erfovereenkomst biedt diverse voordelen, zoals het voorkomen van ruzies over nalatenschappen. Verder kan een erfovereenkomst zekerheid bieden en vertrouwen waarborgen binnen affectieve relaties of een tegenprestatie bevatten voor bewezen (verzorgings)diensten. Ondanks het Nederlandse verbod op erfovereenkomsten kan het in internationale gevallen toch mogelijk zijn dat in Nederland een erfovereenkomst wordt gesloten omdat in andere landen een erfovereenkomst wel is toegestaan. Een estate planner dient zich van deze mogelijkheden bewust te zijn.

De auteur bespreekt allereerst de argumenten voor het verbod in Nederland. Daarna bespreekt de auteur de situatie in Duitsland, Turkije en België. Als gevolg van de regels van het internationaal privaatrecht kan het soms, door de toepasselijkheid van buitenlands erfrecht, mogelijk zijn dat ook in Nederland een erfovereenkomst wordt gesloten. Een aantal voorbeelden wordt in het artikel uitgewerkt.

Wanneer u een abonnement heeft op SDU Opmaat, dan kunt u middels onderstaande link het complete artikel raadplegen: artikel FTV 2019/1/2.