Het fideicommis en de dertigdagenclausule (WPNR 2018/7204)

15-08-2018 | Categorie: Literatuur

In dit artikel bespreekt de auteur de testamentaire dertigdagenclausule. Hij komt tot de conclusie dat de dertigdagenclausule in civielrechtelijke zin geen optimaal sturingsmechanisme is. Sinds 2010 kent art. 53 lid 4 SW de fiscale dertigdagenclausule, waarmee het nadeel van een testamentaire dertigdagenclausule kan worden voorkomen door de clausule op fideicommissaire wijze vorm te geven. Een testamentaire dertigdagenclausule is volgens de auteur de making die fiscaal niet wordt aangemerkt als fideicommissaire making (er is geen voorwaarde van overleven voor de opvolgers). Onder een dertigdagenfideicommis verstaat de auteur de making die fiscaal als fideicommissaire making wordt aangemerkt en die hetzelfde doel beoogt als de testamentaire dertigdagenclausule. Met de fiscale dertigdagenclausule bedoelt de auteur de ‘vrijstelling’ van art. 53 lid 4 SW. De auteur behandelt eerst het kenmerkende civielrechtelijke onderscheid tussen een fideicommis en een testamentaire dertigdagenclausule. Vervolgens bespreekt hij hoe de dertigdagenclausule in de praktijk uitwerkt en of deze uitkomst overeenstemt met de civielrechtelijke wensen van de erflater. Daarna behandelt de auteur zijn voorbeeld van een dertigdagenfideicommis, waarmee zijns inziens beter recht wordt gedaan aan de civielrechtelijke wensen van de erflater. Volgens de auteur:

• kan bij een testamentaire dertigdagenclausule geen sturing worden gegeven in de situatie dat de beoogde opvolger van de erfgenaam die binnen dertig dagen na de erflater overlijdt, voor de erfgenaam is overleden;
• kan bij een testamentaire dertigdagenclausule geen sturing worden gegeven in de situatie dat de beoogde opvolger van de erfgenaam die binnen dertig dagen na de erflater overlijdt, na de erfgenaam maar tevens binnen dertig dagen na de erflater is overleden;
• kan de erflater met een dertigdagenfideicommis wel sturing in handen houden;
• wordt een testamentaire dertigdagenclausule fiscaal hetzelfde behandeld als een dertigdagenfideicommis.