Samenwoners en erfrecht (Tijdschrift Erfrecht 2011/6)

27-12-2011 | Categorie: Literatuur

In deze bijdrage vindt een korte verkenning plaats van de diverse mogelijkheden die samenwoners hebben om hun erfrechtelijke situatie naar eigen behoefte in te richten. Om de civielrechtelijke keuzes die kunnen worden gemaakt in het juiste fiscale perspectief te kunnen plaatsen, wordt eerst het successierechtelijke partnerbegrip aan een nadere beschouwing onderworpen. Vervolgens stapt de auteur over naar het civiele recht en besteedt hij allereerst aandacht aan de situatie van samenwoners zonder kinderen; kunnen zij de overgang van het vermogen naar de langstlevende het beste contractueel (verblijvingsbeding) of 'gewoon erfrechtelijk' (erfstelling) vormgeven? Daarna passeert een aantal veelgebruikte testamentvormen voor samenwoners met kinderen de revue, waarbij blijkt dat de keuze in de concrete situatie niet alleen wordt bepaald door factoren als eenvoud van boedelafwikkeling en gevolgen voor de erfbelasting, maar met name ook door de IB-aspecten van de gekozen regeling; als de erfrechtelijke verkrijging van de kinderen niet gedefiscaliseerd is, ontstaat immers meestal op familieniveau een belastingnadeel dat jaarlijks terugkeert. Gezien het grote belang van de IB-defiscalisering bij de advisering van samenwoners met kinderen wordt stilgestaan bij de voorgestelde uitbreiding daarvan in het kader van het Belastingplan 2012. Ter afsluiting wordt aangegeven welk testament vanaf 2012 het 'standaardtestament' voor samenwoners met kinderen zou moeten kunnen zijn en hoe het – met een beetje hulp van de civiele erfrechtwetgever – allemaal op een tamelijk eenvoudige wijze zelfs nog heel veel mooier zou kunnen zijn.