Hof Den Haag 12 mei 2020, ECLI:NL:GHDHA:2020:891

14-05-2020 | Categorie: Jurisprudentie

Man en vrouw zijn tijdens hun huwelijksreis zeer kort na elkaar overleden door voedselvergiftiging. Zij hadden geen kinderen en ook geen testament. Omdat de vrouw als eerste is overleden, zou haar nalatenschap op grond van het wettelijke erfrecht toekomen aan de man en daarna aan zijn familie. De rechtbank heeft echter geoordeeld dat dit resultaat in strijd is met de redelijkheid en billijkheid en dat de nalatenschap van de vrouw toekomt aan haar eigen familie. Thans heeft het hof het vonnis van de rechtbank vernietigd en geoordeeld dat de erfenis van de vrouw op grond van het wettelijke erfrecht toekomt aan de man (en vervolgens aan de familie van de man).
Het hof overweegt onder meer dat art. 6:2 lid 2 BW ook geldt in het erfrecht. Op grond van art. 6:2 lid 2 BW wordt een rechtsregel buiten toepassing gelaten als deze in de gegeven omstandigheden naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar is. Het gaat er niet om of toepassing van een rechtsregel al dan niet onredelijk is, maar of die toepassing leidt tot onaanvaardbare gevolgen. Dat wordt niet snel aangenomen. Vaste rechtspraak is dan ook dat sprake moet zijn van uitzonderlijke omstandigheden. Een belangrijk rechtsbeginsel in het erfrecht is het beginsel van rechtszekerheid.
Voor de onderhavige casus acht het hof onder meer van belang dat de wetgever een vergelijkbare situatie onder ogen heeft gezien. De wettelijke regel geldt ook in die situatie en als de erflater dat niet wenst, dan moet deze een testament met een rampenclausule laten opmaken. Ook acht het hof van belang dat de man en de vrouw hun vermogen samen hebben opgebouwd en dat het dus niet is gevormd door familievermogen van de vrouw. Toepassing van het wettelijke erfrecht op de nalatenschap van de vrouw heeft in dit geval dus niet tot gevolg dat vermogen dat alleen of hoofdzakelijk van haar familie afkomstig is via de man terechtkomt bij zijn familie. Verder is van belang dat de moeder van de man expliciet heeft aangeboden de persoonlijke bezittingen van de vrouw aan haar familie af te staan. Het hof weegt tevens mee dat het niet toepassen van het wettelijke erfrecht ertoe zou leiden dat een deel van het vermogen van de vrouw zou terechtkomen bij haar halfbroers en halfzuster waarmee de vrouw weinig tot geen contact had. Ook zou haar nalatenschap dan deels terechtkomen bij de schuldeisers van haar failliete vader.

Meer informatie:

• Hof Den Haag 12 mei 2020, ECLI:NL:GHDHA:2020:891