Update Modellen Testamenten

04-05-2023 | Categorie: Algemeen

Vanwege het gebruiksgemak, de eenvoudig te behalen tijdwinst én de zekerheid van altijd actuele tekstblokken, zowel in de diverse testamenten als in de bijbehorende toelichtingen, is de toepassing Modellen Testamenten op steeds meer (notaris)kantoren onmisbaar geworden in de dagelijkse praktijk. Door veelvuldig met dit programma te werken lopen gebruikers vanzelfsprekend ook met regelmaat tegen vragen aan. In sommige gevallen betreft het vragen die volgens de modellencommissie aanleiding geven tot een aanpassing van de populaire modellentoepassing.

Een onderwerp waarover de afgelopen periode diverse gebruikersvragen bij ons zijn binnengekomen, betreft de zogenoemde tweetrapsmaking. De vragen gingen hierbij met name over de inhoud van de tweetrapsbepalingen – zowel in het testament Tweetrap als in de tekstblokken Tweetrapsmaking (erfstelling) en Tweetrapsmaking (legaat) – en over het ontbreken van een tweetrap op het opvullegaat.

In de update die op donderdag 4 mei 2023 is doorgevoerd zijn de diverse gebruikersvragen over de tweetrapsmaking verwerkt, met als gevolg dat:

• het 'hart' van het testament Tweetrap compleet is vernieuwd. Uiteraard is de toelichting ook hierop aangepast;
• in de andere testamenten (die geselecteerd kunnen worden als de testateur kinderen heeft) de vraag Tweetrapsmaking (van het overschot) is verkort tot Tweetrap en de opties Erfstelling en Legaat zijn vervangen door de opties Vermogen in de bloedlijn houden, Conversie tariefgroep 2 naar tariefgroep 1 en Voorkoming overgang naar ex-partner. Het doel van (het opnemen van) de tweetrapsmaking in het testament wordt op deze wijze veel duidelijker gemaakt. De diverse bepalingen in de betreffende variant zijn daarop aangepast;
• in de testamenten Quasi-wettelijke verdeling en Quasi-quasi-wettelijke verdeling (bij de vraag Legaat aan partner) thans ook voor het Tweetrapsopvullegaat kan worden gekozen!

Naast de bovenstaande aanpassingen met betrekking tot de tweetrapsmaking zijn in de toepassing Modellen Testamenten ook de volgende wijzigingen doorgevoerd:

1. Gewijzigde modelnamen
   Omwille van de duidelijkheid is de naam van het model Combinatie veranderd in Combinatie legaten. Daarnaast is Vruchtgebruik met wettelijke verdeling als basis ter verduidelijking gewijzigd in Wettelijke verdeling met vruchtgebruik als alternatief en Combinatie met wettelijke verdeling als basis in Wettelijke verdeling met combinatie legaten als alternatief.
    
2. Burgerlijke staat testateur
   Als de testateur is gehuwd of geregistreerd als partner, moest in de toelichting bij een testament altijd handmatig een keuze worden gemaakt tussen wel of geen huwelijkse voorwaarden resp. partnerschapsvoorwaarden. Door deze gegevens direct al uit te vragen, kan de toelichting thans nog beter op maat worden gegenereerd.
    
3. Uitsluitingsclausule
   Bij gebruikmaking van het Statisch model werd in de standaardmodellen bij de diverse testamenten altijd de 'harde' variant van de uitsluitingsclausule opgenomen. Naar aanleiding van vragen/opmerkingen van gebruikers is de default aangepast, met als gevolg dat in de standaardmodellen nu altijd de 'zachte' variant verschijnt.
   
   Een andere aanpassing in het tekstblok Uitsluitingsclausule betreft de mogelijkheid om te kiezen voor de variant Bewust niet opnemen. Door hiervoor te kiezen, geeft de testateur uitdrukkelijk aan dat de wet of de afspraken tussen de verkrijger en zijn (huwelijks)partner bepalen of de erfenis wordt gedeeld in geval van overlijden of (echt)scheiding.
   
   In de keuzevariant Zacht zijn twee nieuwe tekstblokken opgenomen: Verrekening bij overlijden verkrijger = Indien gezamenlijke afstammelingen en Verrekening bij overlijden verkrijger = Indien uitsluitend gezamenlijke afstammelingen.
   
   Tot slot zijn in de keuzevariant Zacht met insluitingsclausule de tekstblokken Voorwaardelijke werking als verkrijger overlijdt = Verbintenisrechtelijk en Voorwaardelijke werking als (huwelijks)partner overlijdt = Verbintenisrechtelijk samengevoegd tot Verzachtende werking = Verbintenisrechtelijk.
   Uiteraard geldt deze aanpassing ook voor de goederenrechtelijke variant: de tekstblokken Voorwaardelijke werking als verkrijger overlijdt = Goederenrechtelijk en Voorwaardelijke werking als (huwelijks)partner overlijdt = Goederenrechtelijk zijn samengevoegd tot Verzachtende werking = Goederenrechtelijk.
    
4. Volgorde inkorting (bij legitieme portie en andere wettelijke rechten)
   In de Dynamische vragenlijst is de optie Niet van toepassing vervallen. Door in het testament niets over de volgorde van inkorting te bepalen, val je terug op de wet. Dat leidt dus tot exact hetzelfde resultaat als ware er gekozen voor de variant Conform de wet. Dit is dan ook de nieuwe default in de situatie dat er geen partner is. Is er wel een partner, dan is de variant Afwijkende volgorde de nieuwe default.
    
5. Dertigdagenclausule
   In diverse testamenten is (bij de vraag Uitzondering) het tekstblok Verkrijging partner, mits kinderen gewijzigd in Verkrijging partner, mits ervende kinderen en het tekstblok Verkrijging partner, mits kinderen en stiefkinderen in Verkrijging partner, mits ervende kinderen en stiefkinderen.
    
6. Afwikkelingsbewind
   In het tekstblok Afwikkelingsbewind zijn de volgende nieuwe tekstblokken opgenomen: Periode instelling bewind (met de opties Tot voltooiing verdeling en Maximaal vijf jaar) en Bewind eindigt als bewindvoerder ontbreekt (met de opties Ja en Nee). In dat laatste geval dient de kantonrechter een vervanger te benoemen.
   
   In het (vaste) tekstblok over het afwikkelingsbewind in de testamenten Quasi-wettelijke verdeling en Quasi-quasi-wettelijke verdeling zijn de hiervoor bedoelde nieuwe tekstblokken uiteraard ook opgenomen.
    
7. Zelfbeschermingsbewind
   In het tekstblok Zelfbeschermingsbewind zijn de volgende nieuwe tekstblokken opgenomen: Bewindvoerder kan bewind eerder beëindigen (met de opties Ja en Nee) en Betrekken rechthebbende vanaf bepaalde leeftijd (met de opties Ja, door toestemming, Ja, door overleg en Nee).
    
8. Combinatie zelfbeschermingsbewind en minderjarigenbewind
   Op verzoek van gebruikers is het tekstblok Combinatie zelfbeschermingsbewind en minderjarigenbewind toegevoegd. Een kind dat nog geen 18 jaar is, kan nog niet zelfstandig beslissen over zijn vermogen. Het vermogen wordt gedurende de minderjarigheid beheerd door de ouder(s) van het kind. De testateur bepaalt wie de van hem gekregen erfenis beheert. Vanaf het moment dat een kind 18 jaar is beslist het zelf over zijn vermogen, dus ook over de erfenis van de testateur. Met het zelfbeschermingsbewind regelt de testateur dat de erfenis ook dan door een bewindvoerder wordt beheerd.
    
9. Bewindbepalingen
   Aan alle bewindbepalingen is toegevoegd, dat de hoedanigheid van bewindvoerder eindigt als hij wilsonbekwaam is (geworden).
    
10. Executele
    Op verzoek van gebruikers wordt bij de bevoegdheid van de executeur om goederen van de nalatenschap te gelde te maken thans verwezen naar de wettekst. Zo is duidelijk gemaakt dat deze restrictie, conform de Parlementaire geschiedenis, slechts intern werkt.
     
11. Toelichting op nieuwe tekstblokken
    Ten behoeve van de testateur zijn toelichtingsteksten vervaardigd op de volgende nieuwe tekstblokken:
    • Uitsluitingsclausule (bewust niet opnemen)
    • Legaat aan partner (tweetrapsopvullegaat)
    • Tweetrapsmaking (vermogen in de bloedlijn houden)
    • Tweetrapsmaking (conversie tariefgroep 2 naar tariefgroep 1)
    • Tweetrapsmaking (voorkoming overgang naar ex-partner)
    • Combinatie zelfbeschermingsbewind en minderjarigenbewind
       
12. Toelichting op reeds bestaande tekstblokken
    Tot slot zijn enkele toelichtingsteksten geactualiseerd ten aanzien van de volgende reeds bestaande tekstblokken:
    • Uitsluitingsclausule (zacht)
    • Uitsluitingsclausule (zacht met insluitingsclausule)
    • Uitsluitingsclausule (hard)
    • Legaat aan partner (opvullegaat)
    • Legaat aan partner (afvullegaat)
    • Niet-opeisbaarheidsclausule
    • Dertigdagenclausule
    • Afwikkelingsbewind
    • Zelfbeschermingsbewind
    • Minderjarigenbewind
    • Belasting voorschieten

Tot slot is in de slotopmerkingen van de toelichting, in de situatie dat de testateur een partner heeft, toegevoegd dat ieder een eigen testament maakt en dus op elk moment zijn eigen testament kan herroepen of wijzigen.

Vragen/opmerkingen
Mocht u naar aanleiding van het bovenstaande vragen of opmerkingen hebben, dan kunt u contact opnemen met mr. Pascal Baard of mr. drs. Jessica Cantineau:
Tel: 026-3708699
E-mail: info@estateplanningexpert.nl